مجموعه ادعیه و مناجات امام سجاد علیه السلام در کتاب صحیفه سجادیه گرد آمده است. رساله الحقوق، رساله ای کوچک درباره تکالیف بندگان در برابر خدا و خلق خدا، منسوب به ایشان است.
به مناسبت میلاد مسعود امام زین العابدین علیه السلام، استاد هادی عباسی خراسانی از اساتید حوزه علمیه قم با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی نشست دوره ای اساتید به گفتگو پرداخت.
این استاد درس خارج حوزه در ابتدای گفتگو خاطرنشان کرد: علی بن حسین بن علی بن ابی طالب علیهم السلام، مشهور به امام سجاد و زین العابدین علیهم السلام (۳۸- ۹۵ق)، چهارمین امام شیعیان به مدت ۳۵ سال عهده دار امر امامت بود. امام سجاد علیه السلام در واقعه کربلا حضور داشت ولی به علت بیماری، در جنگ شرکت نکرد.
این مفسر بزرگ قرآن کریم افزود: لشکر عمر بن سعد پس از شهادت امام حسین علیه السلام او را همراه اسیران کربلا به کوفه و شام بردند. خطبه امام سجاد علیه السّلام در شام باعث آگاهی مردم از جایگاه اهل بیت شد. واقعه حره، نهضت توابین و قیام مختار در زمان امام سجاد علیه السّلام روی داد.
وی اضافه نمود: مجموعه ادعیه و مناجات امام سجاد علیه السلام در کتاب صحیفه سجادیه گرد آمده است. رساله الحقوق، رساله ای کوچک درباره تکالیف بندگان در برابر خدا و خلق خدا، منسوب به ایشان است.
استاد هادی عباسی خراسانی خاطرنشان کرد: بنابر روایات شیعه، امام سجاد علیه السّلام به دستور ولید بن عبد الملک با سمّ به شهادت رسید. محل به خاک سپردن امام زین العابدین علیه السلام در قبرستان بقیع، کنار قبر امام حسن مجتبی علیه السّلام، امام محمد باقر علیه السلام و امام جعفر صادق علیه السلام است.
صاحبت کتاب «الهی نامه» در بخش دیگری از گفتگو به بیان فراز سی و چهارم از رساله حقوق امام سجاد علیه السلام پرداخت که به حقّ مال و دارایی می پردازد.
اما حق مال و ثروتت آن است که جز از راه حلال به دست نیاوری و جز در راه حلال خرج نکنی. و مبادا بی جا و بی مورد در راه های نادرست به کار ببری و چون مال از آن خداست، نباید جز در راه خدا و در آن جایی که وسیله تقرب به خدا باشد به کار ببندی.
و به کسانی که شاید از تو تشکر هم نکنند با وجود نیاز خودت ایثار کن. سزاوار آن است که میراث دار دیگران نباشی؛ چرا که اگر آنان، آن مال را در راه نافرمانی خدا به کار ببرند، تو هم در آن معصیت شریکی، و اگر بهتر از تو در راه طاعت خدا به مصرف برسانند، غنیمت را برده اند؛ ولی بار گناه و افسوس و پشیمانی با عقوبت و کیفر نصیب تو گردد. و هیچ نیرو و قدرتی جز قدرت خداوند متعال نیست.
«و أَمَّا حَقُّ الْمَالِ فَأَنْ لَا تَأْخُذَهُ إِلَّا مِنْ حِلِّهِ وَ لَا تُنْفِقَهُ إِلَّا فِي حِلِّهِ وَ لَا تُحَرِّفَهُ عَنْ مَوَاضِعِهِ وَ لَا تَصْرِفَهُ عَنْ حَقَائِقِهِ وَ لَا تَجْعَلَهُ إِذَا كَانَ مِنَ اللَّهِ إِلَّا إِلَيْهِ وَ سَبَباً إِلَى اللَّهِ وَ لَا تُؤْثِرَ بِهِ عَلَى نَفْسِكَ مَنْ لَعَلَّهُ لَا يَحْمَدُكَ وَ بِالْحَرِيِّ أَنْ لَا يُحْسِنَ خِلَافَتَكَ فِي تَرِكَتِكَ وَ لَا يَعْمَلَ فِيهِ بِطَاعَةِ رَبِّكَ فَتَكُونَ مُعِيناً لَهُ عَلَى ذَلِكَ أَوْ بِمَا أَحْدَثَ فِي مَالِكَ أَحْسَنَ نَظَراً لِنَفْسِهِ فَيَعْمَلُ بِطَاعَةِ رَبِّهِ فَيَذْهَبُ بِالْغَنِيمَةِ وَ تَبُوءُ بِالْإِثْمِ وَ الْحَسْرَةِ وَ النَّدَامَةِ مَعَ التَّبِعَةِ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» (خصال صدوق، رساله حقوق امام سجاد علیه السلام)
۹۹/۱۲/۲۷
